به گزارش مشرق به نقل از فارس، محسن پرویز با بیان اینکه «از پنج‌ رشته‌ای که به نوبل اعطا می‌شود، دو رشته‌اش سیاسی است؛ یکی نوبل صلح و یکی نوبل ادبیات» گفت: این موضوع در تاریخچه نوبل هم درج شده است و سیاسی بودن این دو بخش کاملاً مشهود است. ممکن است خیلی از کسانی که این مصاحبه را می‌خوانند، ندانند که نوبل ادبیات در سال 1953 به وینستون چرچیل رسید.
وی ادامه داد: چرچیل، یک شخصیت کاملاً سیاسی است. ولی ما چقدر با مقالات و خاطرات او آشنا هستیم؟ او فقط صاحب کتاب خاطراتی است که بعد از جنگ جهانی دوم چاپ شده بود. رفتار سیاسی در این دو بخش نوبل کاملاً مشهود است؛ هم در برگزیدن افراد و هم در شیوه تبلیغاتی که قبل و بعد از اعطای جایزه انجام می‌شود.
این نویسنده تأکید کرد:‌ با توجه به اینکه نوبل، تأثیرگذاری فرد را به دلیل این تبلیغات در یک منطقه مشخص افزایش می‌دهد، به نظر می‌رسد که هر از چند گاهی افرادی انتخاب می‌شوند که از این ویژگی کاملاً برخوردار بوده و بتوانند بر محدوده خاصی از افکار عمومی تأثیر بگذارند.
پرویز افزود: البته معمولاً کسانی برنده نوبل می‌شوند که بالاخره صاحب وجهه ادبی هم باشند و انتخابشان توجیه‌پذیر باشد؛ منتها در این سال‌ها، کسانی انتخاب شده‌اند که خدمت به مستکبران را تئوریزه و آزادیخواهی اصیل را تخطئه کند.
وی خاطرنشان کرد: در سالی که بحث جنگ با شوروی مطرح است، به نویسنده‌ نه چندان شناخته شده‌ای که مخالف نظام کمونیستی است، جایزه می‌دهند و یک دوره به کسی که چهره شناخته شده‌ای است، اما در حال تئوریزه کردن تفکر مورد علاقه استعمار است.

خدمت به نظم مورد علاقه استکبار

معاون سابق امور فرهنگی وزیر ارشاد با بیان اینکه «ارزش جایزه نوبل بسیار زیاد است و می‌تواند یک نویسنده را به خدمت نظم مورد علاقه مستکبران جهان درآورد» اظهار داشت: این افراد، معمولاً از بین کسانی انتخاب می‌شوند که در مقاطعی فریاد مخالفت با جنگ و خشونت سر می‌دهند. آنها می‌گویند که همه باید در شرایط صلح و برابری زندگی کنند و خونریزی در کار نباشد. منتها آنها در مقطعی این سخنان را به زبان می‌آورند که در آن مقطع، عده‌ای از افراد، زورگو و مسلط و عده‌ای بدبخت و تحت ستم هستند.
پرویز ادامه داد:‌ وقتی عده‌ای آمدند و خانه شما را به زور اشغال کردند، همین نویسندگان برگزیده ساز مخالفت با جنگ را کوک می‌کنند. همین وقت است که می‌گویند، مبادا دست بلند کنی؛ چون جنگ و خشونت و خونریزی کار بدی است! خب قبل از اینکه بیایند و خانه مرا اشغال کنند، چرا همین شعارهای قشنگ را سر نمی‌دادید؟
وی تصریح کرد:‌ این اندیشه در آثار آنها هم به چشم می‌خورد و اینکه به فاصله 35 ساعت تا اعطای نوبل گمان می‌رود که آدونیس با دست پر از آکادمی نوبل خارج شود، همین است که او هم این روزها حرف از صلح و برادری می‌زند؛ با این تفاوت که توصیه به دوستی و برابری از طرف او، شامل حال همه نمی‌شود!
این عضو هیأت مؤسس انجمن قلم ایران با تأکید بر اینکه آنچه در سوریه امروز اتفاق می‌افتد، رویارویی نظام حاکم با مردم عادی نیست؛ بلکه نزاع بین نیروهای دولتی با افراد مسلحی است که دست به کشتار مردم می‌زنند، گفت: در چنین شرایطی، نویسنده سوری‌تبار می‌آید و از بشار اسد می‌خواهد که مصالحه کند. از آن طرف، وقتی نظر او را درباره انقلاب‌های عربی جویا می‌شوند، می‌گوید که انقلابی که از مسجد آغاز بشود، من در آن شرکت نخواهم کرد.
وی اضافه کرد: اگر قرار است نویسنده‌ای درباره کشورش اظهار نظر کند، نباید نظراتش معطوف به سایر کشورها باشد. در حالی که در کشورهای دیگر، مبارزه مردمی جریان دارد که با دست خالی مقابل حکومت‌های خودکامه ایستاده‌اند. همین شاعر عرب نمی‌آید به حکام آن کشورها نامه بنویسد و بگوید که کشتار نکنید و دست از جنگ با مردمتان بردارید.
پرویز ادامه داد: گاهی می‌بینید که برگزیدگان نوبل در سال‌های قبل،‌ بیانیه می‌دهند و از چیزی حمایت می‌کنند، اما توجه داشته باشید که آنها حواس‌شان جمع است و خطوط قرمز نانوشته استکبار را رعایت می‌کنند. نوبل با این نگاه داده می‌شود و مهم نیست امسال چه کسی آن را بگیرد.

برای برندگان نوبل، پیش‌تر قواره‌سازی می‌کنند

معاون فرهنگی دانشگاه علوم پزشکی معتقد است که گردانندگان نوبل، پیش از آنکه کسی را به عنوان برنده این جایزه معرفی کنند، اقدام خود را با ساختن قواره ادبی برای نفر برگزیده توجیه می‌کنند. وی گفت:‌ البته این بدان معنا نیست که برندگان نوبل، فاقد جایگاه ادبی هستند؛ منتها چون نویسندگان و شاعران بی‌شماری در سراسر دنیا هستند که از دید رسانه‌ها و محافل فرهنگی ـ ادبی، شایستگی دریافت این جایزه را دارند، نوبل سعی می‌کند برنده خود را در موقعیت گمانه‌زنی قرار دهد. چون ممکن است از دست‌اندرکاران نوبل پرسیده شود که این نویسنده را از کجا آورده‌اید؟
وی با بیان اینکه عقیده‌ای به هدایت مستقیم نوبل از سوی استکبار ندارد، افزود:‌ معتقدم یک خط کلی برقرار شده و افراد می‌دانند که برای برگزیده شدن، باید در این خط حرکت کنند. مثل این است که در یک کویر برانید و جاده رسمی هم نباشد. قاعدتاً در مسیری قرار می‌گیرد که پیش از شما دیگران آن را تجربه کرده‌اند. این جاده را کسی نکشیده، اما آنقدر خودرو در آن حرکت کرده که ناخواسته شما هم به این راه نامتعارف تن می‌دهید.

یوسا با نوبل به شهرت نرسید

محسن پرویز، یک بار دیگر به انتخاب نوبل در سال گذشته برگشت و گفت: گروهی از نویسندگان مانند یوسا، آنقدر شناخته شده هستند که با گرفتن نوبل به شهرت نمی‌رسند. او حسب اتفاق در ایران هم مشهور و نامدار بود. او به لحاظ قوت کار ادبی، نویسنده تأثیرگذار و قدرتمندی است.
وی با بیان اینکه بسیاری از دریافت‌کنندگان نوبل، پیش از گرفتن این جایزه حتی در کشور خودشان شناخته شده نبوده‌اند، اظهار داشت: این تفاوت‌ها تا حدودی نشان‌دهنده متغیر و متزلزل بودن نحوه انتخاب افراد است. چون بعضی از برندگان نوبل حتی بعد از رسیدن به چنین افتخاری، اقبال منتقدان و جوامع فرهنگی را پشت سر خود نمی‌بینند.
عضو هیأت مدیره انجمن قلم ایران ادامه داد:‌ با تمام این احوال، گمان نمی‌برم که اگر بعضی افراد یا وابستگان آنها در محافل ادبی و رسانه‌ای، نویسنده‌ای را محق دریافت جایزه نوبل بدانند، آکادمی نوبل تحت تأثیر این اظهارات واقع شود؛ ولی نوبل به شکلی غیرمستقیم به کسانی که مایل به دستیابی به این جایزه بزرگ هستند، گوشزد می‌کند که اگر می‌خواهید بر قله نوبل ادبیات بایستید، باید این مسیر را طی بکنید ـ که یکی از آنها هواداری رسانه‌های بزرگ غرب است.
وی تأکید کرد:‌ به همین دلیل است که شما هیچ نویسنده‌ای را که منتقد سیاست‌های استعماری باشد، پیدا نمی‌کنید که در طول تاریخ اعطای نوبل از این مؤسسه جایزه بگیرد. حتماً کسی است که در جهت تئوریزه کردن نوع نظم مورد علاقه استکبار است.

نوبل، برندگانش را از نظر مالی بی‌نیاز می‌کند

پرویز با تأکید بر اینکه نوبل، برندگانش را مستغنی می‌کند، گفت: جوایز بزرگ دنیا نه تنها ارزش معنوی فراوانی دارند، بلکه از نظر مادی هم رشک‌آورند و تلاش می‌کنند نویسندگان را بی‌نیاز کنند.
وی این بحث خود را ادامه داد: حسب ظاهر، می‌خواهند به نویسنده یا شاعری جایزه بدهند، اما وقتی رقم این جایزه، معادل یک میلیون و 400 هزار دلار است، نام آن دیگر جایزه نیست، بلکه دستمزد است. این دستمزد می‌تواند تمکن مالی ایجاد کند و نویسنده را در گستره جهان مطرح سازد، اما شک نکنید که کسی که نوبل می‌گیرد، مورد بهره‌برداری واقع می‌شود.
معاون سابق امور فرهنگی وزیر ارشاد در پایان اظهار داشت: بحث من این است که ادبیت فرد منتخب، شرط اصلی انتخاب او در نوبل نیست، بلکه کسی از این موهبت برخوردار می‌شود که در خدمت نظام فکری مورد علاقه آمریکا ـ که خودش را کدخدای جهان می‌داند ـ باشد. حالا از این میان، کسی انتخاب می‌شود که وجه ادبی‌اش قابل دفاع هم باشد.